به گزارش تحریریه، موسسه های پژوهشی برجسته بین المللی در ارزیابی جامع خود از صنعت خودروی ایران به بررسی سهم هر یک از شرکت های خودروساز در بازار داخلی ایران پرداخته اند و اعتقاد دارند در دوره ای که شرکت های خارجی قادر بودند به صورت قانونی وارد بازار ایران شوند حدود ۷۰ درصد بازار تولید خودروی ایران در اختیار دو شرکت ایرانخودرو و سایپا قرار داشت.

پژوهش ها نشان می دهد سایپا و ایرانخودرو  اکنون با بیرون راندن بسیاری از آن شرکت ها نزدیک به ۹۰ درصد این بازار را در انحصار خود دارند. تقریبا بازار خودروی ایران یک نمونه منحصر بفرد است که دو شرکت داخلی با انواع ترفندها شرکت هایی را که اندکی بازار را رقابتی می کردند از کشور بیرون انداختند و سپس با توصل به انواع حیله ها مانع رقابت سالم و بازگشت تقریبا آزادانه شرکت های خارجی می شوند. 

اگرچه همانطور که در شکل زیر مشاهده می کنید این دسته بندی از تقسیم بازار بین چهار بازیگر تحت عناوین سه شرکت ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو، در کنار تعدادی شرکت خارجی با عنوان دیگران سخن می گوید اما نیاز به گفتن ندارد که شرکت پارس خودرو خود زیرمجموعه سایپا به شمار می رود و باید آن دو را در یک چارچوب مشاهده کرد. بسیاری از کارشناسان پارس خودرو را فرزند سایپا می نامند.

در گزارشی که موسسه پژوهشی «روند اقتصاد» به صورت جامع به آن پرداخته آمده است که شرکت ایرانخودرو بیشتر از ۳۰ درصد و سایپا ۲۸.۳۱ درصد از این بازار را در اختیار دارند. در کنار این دو شرکت سهم پارس خودرو به عنوان شعبه ای از سایپا نیز ۸.۲۶ برآورد شده است.

در کنار بازیگران فوق تعداد زیادی شرکت به اصطلاح خودروساز هم قرار دارند که در کل ۳۲.۷۶ درصد از بازار خودروی ایران را در اختیار دارند.

در بخش زیر تولیدات شرکت های خودروساز ایرانی تا زمان آغاز تحریم های شدید قبل از 2020 و خروج خودروسازان خارجی نشان می دهد. 

ایران خودرو

تا زمان این بررسی یعنی در سال ۲۰۲۰ این شرکت طیف گوناگونی از خودروها را تولید می کرد. دسته ای از خودروها مختص ایران خودرو و داخلی بوده اند مانند دنا، رانا، سمند، سورن و انواع مختلف هر یک از این خودروها. دسته دوم گروه پژو شامل پارس، پژو ۴۰۵ و۲۰۶ و ۲۰۷ و ۲۰۰۸ و انواع گوناگون هر یک از آن ها بودند. 

ایران خودرو از گروه رنو، خودروی تندر ۹۰ و از شرکت سوزوکی خودروی ویتارا را تولید می کرد. همچنین این خودروساز با شرکت چینی فاو خودروهای هایما و با دانگ فنگ، مدل اچ سی کراس را تولید می کرد.

سایپا

این شرکت در دوره مورد بررسی تا سال ۲۰۲۰ خودروهای چانگان، خودروی اچ ۳۲۰ و ۳۳۰ را در کنار ساندرو استپ وی، زامیاد و دانگ فنگ تولید می کرد.

پارس خودرو

این شرکت با شرکت برلیانس انواع خودروی H۲۲۰ و H۳۳۰ و H۳۲۰ و H۲۳۰ و کراس را تولید می کرد. همچنین این شرکت از گروه رنو نیز پارس تندر و استپ وی، ساندرو و تندر را تولید می کرد.

دیگران

همچنین شرکت های رنو (تولید تندر ۹۰، ساندرو، استپ‌وی، کپچر، داستر، کولئوس و تندر پیکاپ)، فولکس واگن (گلف، پاسات و تیگوان) در کنار هیوندای، کیاموتورز و برخی خودروسازان کوچکتر هم در بازار خودروی ایران نقش آفرینی می کردند.

پایان/